کتاب معماران عصر جدید
توضیحات اجمالی
مخاطب این کتاب در وهلۀ اول، فعالان سازمانهای خیریه و علاقه‌مندان به تأسیس خیریه هستند تا با نمونه‌هایی از نحوۀ عملکرد و راهبری و مدیریت و برنامههای خیریههای سرشناس آشنا شوند و در طرح نقشۀ راه و پیشبرد مأموریت‌های متعالی خود موفق‌تر عمل کنند. سیاست‌گذاران، مخاطبان دیگر این اثر هستند که با درک جایگاه بخش مردمنهاد در دنیا و ظرفیت آن در ایران می‌توانند با بصیرت و آگاهی مستند، برای رونق این بخش در ایران برنامه‌ریزی کنند. عموم مردم نیز که مهم‌ترین حامیان سازمانهای مردمنهاد هستند، با مطالعۀ این کتاب می‌توانند برای ایفای نقشی فعال در شکل‌گیری سازمانهای اثربخش انگیزه پیدا کنند و برای ریشه‌یابی و درمان اصولی مشکلات جامعه دست در دست دیگران نهند.
محصولات مشابه
- مقدمه
- فصل اول: چیستی خیریهها و سازمانهای مردمنهاد (سمنها)
- مفهوم سازمان خیر
- تعاریف علمی
- تفاوت خیریه و نیکوکاری
- سازمان غیردولتی
- سازمانهای غیرانتفاعی
- اقتصاد اجتماعی
- تفاوت سازمان با مؤسسه
- تفاوت تراست با بنیاد
- تفاوت سازمان غیردولتی یا مردمنهاد با سازمان غیرانتفاعی
- تعاریف عمومی و کارکردی
- سازمان مردمنهاد در ایران
- تعاریف علمی
- ریشه‌های قانونی و نقش و کارکرد کار خیر
- ریشه‌های قانونی
- حیطۀ فعالیت سازمانهای مردمنهاد
- خدمات سلامت
- آموزش
- خدمات اجتماعی و قانونی
- حفظ حقوق انسانی و محیطزیست
- روابط بین‌الملل
- هنر و فرهنگ29
- تفاوت بخش مردمنهاد با بخش‌های دیگر
- تاریخچه (ظهور و ابعاد کار خیر در مناطق گوناگون دنیا)
- اروپا
- امریکا
- آسیا
- افریقا
- ایران
- عوامل فرهنگی و سیاسی
- نقدهای وارد بر سازمانهای مردمنهاد
- محدودیت‌ها و اصول اخلاقی در کار خیر
- مفهوم سازمان خیر
- فصل دوم: مراکز فعال در عرصۀ آموزش و پژوهش خیریهها و سازمانهای مردمنهاد
- اروپا
- بنیاد کمک به خیریهها در انگلستان (CAF)
- تاریخچه
- خدمات
- خدمات به خیریهها
- خدمات برای کسب‌وکار
- خدمات برای افراد نیکوکار
- پژوهش
- مرکز بخشش خیرخواهانه و نوع‌دوستی (CGAP) در انگلیس
- تاریخچه
- خدمات
- پژوهش
- تأثیر نیکوکاری
- تاریخچه
- خدمات
- فعالیت در سطح سیاستگذاری
- پژوهش
- مرکز مطالعه و پژوهش نوع‌دوستی
- خدمات
- پژوهش
- انجمن نیکوکاری خطرپذیر اروپا
- تاریخچه
- خدمات
- پژوهش
- سیاستگذاری
- مرکز مطالعات نیکوکاری
- تاریخچه
- برنامههای آموزشی
- پژوهش
- کنفرانس
- سمینارهای نیکوکاری
- مرکز اثربخشی کار خیر در دانشگاه کاس لندن، انگلستان
- تاریخچه
- برنامههای آموزشی و مشاوره
- پژوهش
- مؤسسۀ مسناتا برای نیکوکاری و جامعۀ مدنی در آلمان
- تاریخچه
- پژوهش
- برنامههای آموزشی
- بنیاد کمک به خیریهها در انگلستان (CAF)
- آسیا
- شبکۀ نیکوکاری خطرپذیر آسیا
- تاریخچه
- خدمات
- پژوهش
- سیاستگذاری
- مرکز آسیایی
- تاریخچه
- برنامههای آموزشی
- پژوهش
- شبکۀ نیکوکاری خطرپذیر آسیا
- امریکا
- انجمن پژوهش مراکز غیرانتفاعی و داوطلبی امریکا
- تاریخچه
- خدمات
- پژوهش و انتشارات
- کنفرانس سالانه
- آموزش
- انجمن‌های مردمی و هدفمند
- مرکز بنیاد
- تاریخچه
- خدمات
- معرفی و شفاف‌سازی فعالیت خیریهها
- پژوهش
- آموزش
- ایماژین کانادا
- تاریخچه
- خدمات
- برنامۀ اعتباربخشی به خیریهها
- سیاستگذاری
- خدمات برای افراد
- خدمات برای شرکت‌ها
- خدمات برای سایر خیریهها
- پژوهش
- مرکز رهبری غیرانتفاعی و عمومی
- تاریخچه
- برنامههای آموزشی
- پژوهش
- انجمن پژوهش مراکز غیرانتفاعی و داوطلبی امریکا
- ایران
- بنیاد آلاء
- تاریخچه
- فعالیتهای آموزشیپژوهشی
- مرکز پژوهشی آلاء
- مرکز توسعۀ نیکوکاری
- مدرسۀ تخصصی خیر ماندگار
- بنیاد آلاء
- اروپا
- فصل سوم: نظام ارزیابی و ردهبندی خیریهها و سازمانهای مردمنهاد (سمنها)
- ارزیابی خیریهها در امریکا
- چریتی نویگیتر
- نحوۀ دسته‌بندی سمنها و خیریهها
- نحوۀ رتبهبندی خیریهها
- سلامت مالی
- پاسخگوبودن و شفافیت
- نحوۀ محاسبۀ نمرۀ نهایی و رتبهبندی با تخصیص تعداد ستاره
- بهروزبودن رتبه‌بندی‌ها
- چریتی واچ یا دیدبان خیریه
- ائتلاف مراکز کسب‌وکارهای بهتر برای بخشش هوشیارانه
- استانداردهای پاسخگوبودن سمن
- چریتی نویگیتر
- ارزیابی خیریه ها در انگلیس
- ارزیابی خیریهها در کانادا
- ارزیابی خیریهها در جهان
- ارزیابی خیریهها در امریکا
- فصل چهارم: تحلیل ساختارمند خیریهها و سمنهای برگزیده، بر اساس پنج شاخص ارزیابی
- شاخص میزان سرمایه
- بنیاد بیل و ملیندا گیتس
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- تعیین راهبرد
- نحوۀ اختصاص سرمایه
- مدیریت
- فعالیتها
- بنیاد گیتس در یک نگاه
- بنیاد ولکام تراست
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- تقسیم‌بندی فعالیتها به دو گروه کلی
- پروژه‌های بلندمدت
- بنیاد ولکام تراست در یک نگاه
- بنیاد عظیم پرمجی
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- مؤسسه‌های بنیاد پرمجی
- مرکز آموزش معلم
- مدارس عظیم پرمجی
- دانشگاه عظیم پرمجی
- بنیاد پرمجی در یک نگاه
- مؤسسۀ محمدبن‌راشد آل‌مکتوم
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- پروژۀ دانش عرب
- چالش سوادآموزی
- جلسه‌های مطالعه و بحث مخصوص بانوان
- برنامۀ بین‌المللی نگارش در دبی
- مؤسسۀ محمدبن‌راشد آل‌مکتوم در یک نگاه
- آستان قدس رضوی؛ خیریۀ برتر ایرانی تحت شاخص میزان سرمایه
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- سازمان اقتصادی رضوی
- دانشگاه علوم اسلامی
- مؤسسۀ پژوهشهای اسلامی
- بنیاد فرهنگی رضوی
- مؤسسۀ چاپ و انتشارات
- موزه
- کتابخانۀ آستان قدس
- بنیاد کرامت رضوی
- آستان قدس رضوی در یک نگاه
- بنیاد بیل و ملیندا گیتس
- شاخص قدمت سمن
- بنیاد راکفلر
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- بنیاد راکفلر در یک نگاه
- خیریۀ سنت کراس (صلیب مقدس) و اقامتگاه فقر شریف
- تاریخچه
- مدیریت
- فعالیتها
- خیریۀ سنت کراس و اقامتگاه فقر شریف در یک نگاه
- پیترز پنس یا خیرات سنت پیتر
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- فعالیتها
- پیترز پنس در یک نگاه
- انستیتو پاستور
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- هیئت‌مدیره
- مجمع عمومی
- مجمع علمی
- مدیریت
- فعالیتها
- تحقیقات
- برنامههای آموزشی
- درمانگاه
- توسعۀ کاربرد‌های پژوهش
- شبکۀ جهانی
- انستیتو پاستور در یک نگاه
- خیریۀ نوبر تبریز؛ خیریۀ برتر ایرانی تحت شاخص قدمت
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- عیادت و درمان و فراهم‌کردن مایحتاج بیماران
- سرپرستی ایتام
- خرید جهیزیه
- ساخت واحدهای درمانی
- ساخت واحدهاى آموزشى
- ساخت واحدهاى مسکونى
- امدادرسانی در حوادث غیرمترقبه
- طرح اشتغال
- خیریۀ نوبر تبریز در یک نگاه
- بنیاد راکفلر
- شاخص میزان اثربخشی
- خدمات درمان چشم آراویند
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- خدمات بیمارستان
- خدمات در مناطق دورافتاده
- آموزش
- پژوهش
- لایکو
- اورولب
- تأسیس بانک چشم
- شبکۀ چشم‌پزشکی از راه دور
- مرکز درمان چشم آراویند دریک نگاه
- فیدینگ امریکا (تغذیۀ امریکا)
- تاریخچه
- مدیریت
- فعالیتها
- فیدینگ امریکا در یک نگاه
- خیریههای برتر ایرانی تحت شاخص اثربخشی
- محک
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- محک در یک نگاه
- خیریۀ رعد الغدیر
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- رعد الغدیر در یک نگاه
- محک
- خدمات درمان چشم آراویند
- تعداد مشارکت‌کنندگان و کارکنان (دامنۀ فعالیت)
- پزشکان بدون مرز (MSF)
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- خدمات درمانی
- خدمات غیردرمانی
- پزشکان بدون مرز در یک نگاه
- خیریههای برتر ایرانی تحت شاخص تعداد مشارکت‌کنندگان و کارکنان (دامنۀ فعالیت)
- خیریۀ مهرانۀ زنجان
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- خیریۀ مهرانه در یک نگاه
- جامعۀ خیّرین مدرسهساز
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- خیّرین مدرسهساز در یک نگاه
- خیریۀ مهرانۀ زنجان
- پزشکان بدون مرز (MSF)
- حضور شرکت‌های بزرگ تجاری میان خیریهها
- بنیاد فورد
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- حقوق مدنی
- آموزش
- هنر و فرهنگ
- حقوق بشر
- کاهش فقر
- توسعۀ شهری
- بنیاد فورد در یک نگاه
- بنیاد کوکاکولا
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- بنیاد کوکاکولا در یک نگاه
- خیریۀ برتر ایرانی تحت شاخص حضور شرکت‌های بزرگ تجاری در بین خیریهها
- بنیاد برکت
- تاریخچه
- اسناد راهبردی
- مدیریت
- فعالیتها
- بنیاد برکت در یک نگاه
- بنیاد برکت
- بنیاد فورد
- شاخص میزان سرمایه
- فصل پنجم: راهکارهای کلان و خرد ارتقای خیریهها و سمنها در ایران
- راهکارهای عملیاتی برای ارتقای خیریهها در ایران
- عوامل موفقیت سازمانهای مردمنهاد بزرگ
- عوامل موفقیت سازمانهای مردمنهاد کوچک
- راهکارهای ارتقای حکمرانی سمنهای ایران
- رابطۀ نظام حکمرانی و سازمانهای مردمنهاد
- عوامل مؤثر بر رونق و اثربخشی سمنها
- نظام حقوقی
- نظام سیاسی
- نظم و همبستگی سازمانی سمنها
- تأسیس سازمان دولتی مسئول سمنها
- تشکیل شبکه سمنها
- کمک به راه‌اندازیی سازمان رابط و حمایتکنندۀ سمنها
- تأسیس بانک برای دادن خدمات به سمنها
- علمی و تخصصی کردن کار خیر
- تأثیر بر سیاستگذاری در حوزۀ کار خیر
- تربیت متخصص
- ایجاد مؤسسهای برای گردهمآوردن دانشگاهها و محققان حوزۀ خیر
- مستندسازی با ایجاد پایگاه داده از سمنها
- ارزیابی سمنها و مبارزه با کاستی‌ها
- الزام به شفافیت در سمنها
- تلاش برای حذف فساد در سیستم سمن
- رفع مشکلات موجود در حوزۀ وقف
- ترویج و فرهنگسازی کار خیر
- معرفی وب‌سایت‌های مؤثر در ایران و جهان
- گوفاندمی
- ایندیگوگو
- پاترئون
- راکتهاب
- انجللیست
- دونِیت
- سمن همت
- کارنکراد
- نیکاستارتر
- سایه
- معرفی وب‌سایت‌های مؤثر در ایران و جهان
- ترویج و فرهنگسازی کار خیر
- راهکارهای عملیاتی برای ارتقای خیریهها در ایران
- نتیجه‌گیری
- پیوست‌ها
- جدول شمارۀ ۱
- جدول شمارۀ ۲
- جدول شمارۀ ۳
- جدول شمارۀ ۴
- تصویر شمارۀ ۱
- جدول شمارۀ ۵
- جدول شمارۀ ۶
- پیوست مربوط به جدول شمارۀ ۷
- کتابنامه
- مقاله‌ها
- وبسایت‌ها
حس خوب دست‌گیری از ضعیف، عمل به وظیفۀ دینی و اجتماعی، پرداخت صدقه، وقف، بخشش وقت و مهارت‌ها و مدل‌های جدید مسئولیت اجتماعی شرکت‌های تجاری، همه گویای مفهوم دیرینه و ریشه‌دار بخشش، در طبیعت زندگی اجتماعی بشر است. قدمت بخشش احتمالاً با سابقۀ تاریخ بشر برابری می‌کند و در همۀ جوامع و ادیان و حتی در سطوح گوناگون جامعه وجود داشته است. بخشش که گویی در فطرت آدمی ریشه دارد، هم‌زمان با رشد و تحول جوامع و تمدن‌ها رشد کرده است و در ادیان، پیروان به آن توصیه و تکلیف شده‌اند. بخشش در قوانین کشورها وارد شده است و هم‌زمان با سازمان‌یافتن ابعاد گوناگون اجتماع، صورت سازمانی پیدا کرده است. امروزه، خیلی فراتر از حسی خوب، بخش مردمنهاد به‌عنوان رکنی از ساختار جامعه، [دقاغیان1] [A2] در کنار بخش دولتی و خصوصی در تنظیم اقتصاد و خدمات‌رسانی نقش ایفا می‌کند. جالب اینجاست که قدرت‌های تاریخ معاصرِ جهان، گویا فعالیتهای خیرخواهانۀ سازمانی یا بخش سوم فعال‌تری دارند.
آنچه در این عرصه نشان‌دهندۀ اهمیت بخش مردمنهاد در سال‌های اخیر و در آینده است، به این شرح است: خیل مطالعات و تحقیقات و انتشارات دهه‌های اخیر در مدح یا نقد رویکردهای نیکوکاری سازمانی، رشد چشمگیر شمار سازمانهای مردمنهاد، گسترش دامنۀ موضوعات کار این سازمان‌ها و ورود افراد و کمپانی‌های تأثیرگذار. در کتاب حاضر، نظر به اهمیت عرصۀ کار خیر در آینده و به‌ویژه برای جوامع در حال توسعه، سازمانهای مردمنهاد را مطالعه و بررسی می‌کنیم.
در ایران، فعالان و محققان و دانشمندان اجتماعی به بخش مردمنهاد توجه نکرده‌اند تا از صورت سنتی و فردی به حرکتی اجتماعی و به‌صورت راهبردی درآید. این در حالی است که توجه به این ظرفیت شاید بتواند در اقتصاد کشور تحولی ایجاد کند و در صورت رشد و گسترش، شاید بتواند به پیشبرد رفاه اجتماعی کمک بسزایی کند. در ایران، باید اهمیت رویکرد علمی و اقتصادی به بخش مردمنهاد درک و از علم و تجربه‌های دیگران در این حوزه استفاده شود و با بصیرت، در مسیر ساخت بخش مردمنهاد بومی، قوی و متحد و اتحادآور قدم برداشته شود. با این دیدگاه، در این کتاب ضمن شناسایی مفاهیم بنیادین بخشش، سازمانهای حوزۀ کار خیر، از جمله پژوهشکده‌ها، دانشگاهها، سازمانهای مردمنهاد و خیریهها در جهان را مطالعه و نمونه‌هایی معرفی می‌کنیم.
مخاطب این کتاب در وهلۀ اول، فعالان سازمانهای خیریه و علاقه‌مندان به تأسیس خیریه هستند تا با نمونه‌هایی از نحوۀ عملکرد و راهبری و مدیریت و برنامههای خیریههای سرشناس آشنا شوند و در طرح نقشۀ راه و پیشبرد مأموریت‌های متعالی خود موفق‌تر عمل کنند. سیاست‌گذاران، مخاطبان دیگر این اثر هستند که با درک جایگاه بخش مردمنهاد در دنیا و ظرفیت آن در ایران می‌توانند با بصیرت و آگاهی مستند، برای رونق این بخش در ایران برنامه‌ریزی کنند. عموم مردم نیز که مهم‌ترین حامیان سازمانهای مردمنهاد هستند، با مطالعۀ این کتاب می‌توانند برای ایفای نقشی فعال در شکل‌گیری سازمانهای اثربخش انگیزه پیدا کنند و برای ریشه‌یابی و درمان اصولی مشکلات جامعه دست در دست دیگران نهند.
مطالب کتاب را در پنج فصل تنظیم می‌کنیم:
- فصل اول کتاب در خصوص مفاهیم پایۀ حوزۀ سازمانهای مردمنهاد است. در این فصل، کلیدواژه‌های کار خیر شرح داده و انواع سازمانهای مردمنهاد با توجه به کارکرد قانونی و حیطۀ فعالیت معرفی می‌شوند. سپس تفاوت بخش مردمنهاد با سایر بخش‌های جامعه، تاریخچۀ ظهور آن در مناطق گوناگون و مدیریت منحصربه‌فرد آن تبیین می‌شود. در آخرین بخش این فصل، نقدهای وارد بر نیکوکاری و سازمانهای مردمنهاد تشریح می‌شود.
- در فصل دوم کتاب، سازمانهای متمرکز بر آموزش و پژوهش در اروپا و آسیا و امریکا را شناسایی می‌کنیم. این سازمان‌ها دانشگاهها و پژوهشکده‌ها و نیز خیریههای پژوهشی و تبلیغاتی را که حول موضوع سازمانهای مردمنهاد و با هدف ارتقای بخش مردمنهاد کار می‌کنند شامل می‌شوند. سپس، هر سازمان را با بیان تاریخچه و برنامههای پژوهشی و آموزشی و سایر خدماتش معرفی می‌کنیم.
- در فصل سوم، نمونه‌هایی از ردهبندی سازمانهای مردمنهاد را که سازمانهای پژوهشی و خدماتی کار خیر تنظیم کرده‌اند، شناسایی کرده تا نظام ارزیابی این دست سازمان‌ها را بررسی کنیم.
- در فصل چهارم، هفت شاخص برای ارزیابی سمنها تعریف می‌کنیم که شامل شاخص سرمایه، قدمت، اثربخشی و... است. سپس، در هر شاخص نمونه‌هایی از سازمانهای مردمنهاد را که می‌توان آن شاخص را به‌طور برجسته در آن یافت، از مناطق گوناگون دنیا از جمله ایران معرفی می‌کنیم.
- در فصل آخر، یعنی فصل پنجم، راهکارهای خُرد و کلان برای پیشبرد اهداف سمنها، به‌خصوص در ایران را پیشنهاد می‌کنیم. ضمن راهکارهای خُرد، عملکردهای مطلوب داخلی سمن را با بهره‌گیری از نتایج تحقیقات بیان می‌کنیم. این در حالی است که راهکارهای کلان به عوامل محیطی سمنها اشاره می‌کند و عواملی مثل نظام سیاسی و قانونی را در رشد خیریهها مؤثر می‌داند و راهکارهایی برای رشد سمنها و بخش مردمنهاد در ایران پیشنهاد می‌دهد.
دیدگاه خود را بنویسید