برای انجام فعالیت­‌های خیریه‌­ای، اجتماعی و فعالیت‌­های داوطلبانۀ صنعتی، انواع گوناگونی از سازمان­‌ها وجود دارند. برای درک بهتر و جلوگیری از تداخل این مفاهیم، تعدادی از اصطلاحات مورد استفاده در توصیف این سازمان‌­ها را در ادامه توضیح می­‌دهیم.

بنابراین قبل از این‌که به مصاحبه‌­ای رسمی بروید یا اشتیاق مبرم­تان به کار در یک خیریه را عملی کنید، لازم است ماهیت هریک از این نهاد‌ها را به طور دقیق بشناسید. (نکته: همۀ موسسات غیرانتفاعی خیریه محسوب نمی‌­شوند.)

در ادامه با چند طبقه بندی­ اصلی از سازمان­‌ها آشنا می‌­شوید:

سازمان­‌های غیرانتفاعی (Not-for-profits)

سازمان غیر انتفاعی، همان‌طور که از نامش پیداست نه برای بهره مندی از سود و منفعت شخصی، بلکه برای انجام ماموریت­‌ها و تکالیف فعالیت می­‌کند. فعالیت یک سازمان غیرانتفاعی به طور قانونی سودآور است، اما این سود تنها برای فعالیت­‌های روزمره سازمانی، پرداخت دستمزد تعیین شده کارکنان، بودجه ساخت و ساز بنا یا برای راه اندازی پروژه­ صرف می­‌شود.

از همه مهم‌تر، تمام این فعالیت‌ها نیز باید با اهداف و ضوابط سازمان سازگار و همگام باشند. موسسات غیر انتفاعی-  چه به طور داوطلبانه یا به هر شکل دیگری – نمی­‌توانند سود حاصل را مورد استفاده شخصی اعضاء خود قرار دهند. آن‌ها باید به اهداف منسجم و یکپارچه­‌ای­ که میان این نوع سازمان‌­ها مشترک است پایبند باشند.

برای مطالعه :

با روز جهانی صلح سبز آشنا شوید.!

سازمان‌های بدون سود (Not for profit) معمولا غیرانتفاعی یا سمن نام می­گیرند. این سازمان‌ها می‌­توانند توسط کارمندان حقوق بگیر، داوطلبان یا ترکیبی از هر دو اداره شوند و ممکن است با اهداف ورزشی، مذهبی، آموزشی، اجتماعی، انسان دوستانه یا علمی فعالیت کنند. آن‌ها از نظر بزرگی با یک‌دیگر متفاوتند، اما نسبت به دیگر سازمان­‌ها، از جمله ان.جی.او ها در مقیاس کوچک‌تری قرار می­‌گیرند.
نمونه مثالی از این سازمان‌­ها شامل یک باشگاه فوتبال عام­‌المنفعه یا مراکز توانبخشی برای ارائه خدمات به معلولین باشند. بعضی از سازمان‌­های غیر انتفاعی از نظر دسته بندی وارد طیف خیریه­‌ها و سازمان غیر دولتی می‌شوند که نشانگر هم‌پوشانی این نهادها نسبت به یک‌دیگر است.

ویژگی سازمان‌های غیرانتفاعی:

. حق افزایش سود برای بهره‌­وری شخصی ندارند

. کارمندان حقوق بگیر و داوطلبان اعضای این سازمان را تشکیل می‌­دهند

. الزامی برای انجام فعالیت خیریه‌­ای ندارند (در ادامه توضیح داده شده)

سازمان غیرانتفاعی برخلاف سازمان­‌های انتفاعی و تجاری است که در جهت موفقیت مالی و بهره‌­وری شخصی اعضای تشکیل دهنده‌شان از جمله؛ دوستان، خانواده یا سهام‌داران فعالیت می­‌کنند و قادرند سود حاصل را برای سرمایه گذاری شخصی یا مشارکت عمومی صرف کنند.

خیریه‌­ها

یک موسسه خیریه به نوعی یک سازمان غیرانتفاعی محسوب می­شود. اگر چه به تعبیری ساده، واژۀ خیریه همواره یادآور "کار نیک" و خیرخواهی است، اما در عمل ضوابط و دستورالعمل‌های سخت و جدی برای تبدیل شدن یک سازمان به یک خیریۀ واجد شرایط وجود دارد. 

رعایت تمام این قوانین به حدی دشوار است که برخی از سازمان‌ها تلاشی برای حفظ دسته بندی‌ها و خارج نشدن از حوزه مختص به خود نمی‌­کنند. (حتی برخی از آن‌هایی که واجد شرایط هستند)، زیرا احساس می­‌کنند پایبندی دائمی به الزامات امر دشواری است.

ویژگی‌­های یک خیریه رسمی و واجد شرایط:

. به معنای کلمه یک سازمان‌های غیرانتفاعی است

. صرفاً اهداف خیرخواهانه را دنبال می­‌کند (در چارچوب قانون)

. فعالیت عام المنفعه انجام می‌دهد

. با شرایط موسسات خیریه استرالیا و سازمان­‌های متعهد غیر انتفاعی مطابق است

. خیریه یک ارگان دولتی، حزب سیاسی یا شخصی نیست

. هدف ناشایستی را دنبال نمی‌­کند (به عنوان مثال: ترویج فعالیت‌های غیرقانونی)

طبق قوانین استرالیا، اهداف و مسئولیت­‌های سازمان‌های خیریه باید حداقل در یکی از دوازده مورد ذکر شده به عنوان اهداف خیریه بگنجد. این دسته بندی ها آنچه که سازمان برای رسیدن به آن تلاش می‌­کند را نشان می­‌دهد.
برخی از این اهداف عبارتند از:

. پیش‌برد و ارتقاء سلامت، آموزش، محیط زیست و رفاه اجتماعی

. ترویج حقوق بشر و صلح دوستی

. جلوگیری از آسیب رسانی به حیوانات

اگر اهداف دنبال شونده به وسیله خیریه‌ها در چارچوب عناوین مطرح شده نباشد، باید خیرخواهانه بودن آن­‌ها بررسی شود. بزرگ‌ترین تفاوت بین یک موسسه خیریه و دیگر سازمان های غیرانتفاعی این است که یک موسسه خیریه باید از سمت اداره مالیات به‌عنوان یک نهاد خیرخواهانه و بشر دوستانه تائید شود و مجوز بگیرد (یعنی در راستای اهداف تعیین شده فعالیت کند و صلاحیتش تائید شود.) تنها در این صورت واجد شرایط است. دیگر سازمان‌های غیرانتفاعی باید برای موضوعات گوناگون دیگر مجوز مالیاتی کسب کنند.

ویژگی خیریه‌ها:

. باید اهدف خیرخواهانه‌­ای را که توسط قانون تایید شده است، دنبال کنند

. باید فعالیت­‌های عام المنفع‌ه­ای انجام دهند که بخش قابل توجهی از عموم را شامل شود  

. باید یک سازمان غیرانتفاعی باشند

. اعضای متشکل خیریه ممکن است طیف کارمندان تا داوطلبان را در بر بگیرد

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره همکاری با خیریه، 12 عنوان شغلی برای کار در یک خیریه را بررسی کنید، دوست دارید بدانید خیریه برای شما هم مناسب است یا نه؟ تا مشغولیت درخور خودتان را بیابید.

سازمان­‌های‌ مردم نهاد(Non-government organisations)

سازمان­‌های مردم نهاد یا "ان جی او" (N.G.O) که نام پرکاربرد دیگر آن­‌هاست، سمن مستقل از دولت‌های محلی، ایالتی یا بین المللی عمل می­‌کنند، با این وجود ممکن است از دولت کمک مالی بگیرند. و اکثراً روی مسائل اجتماعی و سیاسی تمرکز می­‌کنند.

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های سمن ها با سازمان‌های غیرانتفاعی، حوزۀ کاری این سازمان­‌ها است. ان جی او‌ ها عمدتاً (اما نه همیشه) به مسائل بزرگ‌تر و گسترده‌تری مانند بلایای طبیعی، قحطی یا قاچاق کودکان در سراسر جهان می‌­پردازند، در حالی‌که سازمان‌های غیرانتفاعی اغلب به مسائل کوچک مقیاس مانند هنرهای بومی و مذهبی و صلح دوستی می‌­پردازند.

ان جی او ها بیش‌تر به بسیج منابع، حمایت از شهروندان، ارائه راه‌کار سیاسی، ایجاد تغییر در روند پروژه‌­های کوچک و بزرگ و همکاری با سازمان­‌های دیگر به منظور دستیابی به اهداف مشترک می­‌پردازند. اعضای آن‌ها عمدتاً  متشکل از کارمندان و داوطلبان است.

اگرچه این ویژگی‌­ها در سراسر جهان متفاوت است، اما در استرالیا ان جی او سازمانی است که:

. بدون نظارت و نمایندگی دولت کار می­‌کند

. سویه‌­های بشردوستانه با محوریت فعالیت اجتماعی سیاسی دارد

. کارمندان حقوق بگیر و داوطلبان اعضای آن را تشکیل می­‌دهند

. به انجام پروژه‌­های بین‌­المللی و بزرگ مقیاس تمایل دارد

شایان ذکر است که تعدادی از سازمان‌های دولتی وجود دارند که فعالیت‌های بشردوستانه‌­ای مشابه سمن ها انجام می­‌دهند. تنها تفاوت این است که این سازمان­‌ها توسط دولت تأمین مالی، حمایت و مجری می‌­شوند و متقابلا باید به دولت‌های محلی یا ملی پاسخگو باشند. این بدان معنی است که دامنۀ فعالیت و اولویت این سازمان‌­ها وابسته به این‌که تحت نظارت چه کسانی هستند تغییر می­‌کند.

بیشتر بخوانید :

احسان و نیکوکاری در قرآن و روایات

شرکت­‌های مسئولیت اجتماعی

در حال حاضر، در استرالیا، شرکت‌­های اجتماعی یا مسئولیت اجتماعی در دسته بندی قانونی به رسمیت شناخته نمی­‌شوند، اما از آن­‌جایی که نام آن­‌ها زیاد به گوش‌تان می‌­خورد، لازم است با آن‌ها آشنا شوید.

یک شرکت مسئولیت اجتماعی، سازمانی است که عمدتا از درآمد حاصل شده از تجارت و فروش استفاده می­‌کند تا به بهبود جامعه بپردازد و فعالیت‌های محیطی زیستی، اجتماعی، فرهنگی یا اقتصادی انجام دهد.

از این شرکت‌ها انتظار می‌رود که بخش قابل توجهی (بیش از 50٪) از سود خود را در انجام مأموریت‌های اجتماعی خود سرمایه گذاری کنند. 

برخلاف سازمان‌­های غیرانتفاعی که باید 100٪ سود خود را در این راه بگذارند. درآمد شرکت‌های اجتماعی بر بودجه دولتی و کمک مالی خیرین متکی نیست بلکه به مهارت­‌های تجاری اعضاء به عنوان منبع تأمین مالی برای انجام فعالیت اجتماعی وابسته است. 

مثلاً یک کافی شاپی که عایدات فروش خود را برای کمک به جوانان بی‌­خانمان استفاده می­‌کند یا یک شرکت نظافتی که تنها پناهندگان و اقلیت‌­ها را استخدام می‌­کند تا به آن‌ها کمک کند زندگی جدیدی آغاز کنند.

ویژگی شرکت‌­های مسئولیت اجتماعی:

. کسب و کارهای تجاری پرکاربردی با قابلیت اجرایی هستند

. به سمت اهداف مشترک اجتماعی حرکت می­‌کنند

. بیش از 50٪  سود خود را برای انجام امور اجتماعی سرمایه گذاری می‌کنند

. تجارت می­کنند تا درآمدزا باشند

. زیرمجموعه سازمان‌­های غیر انتفاعی نیستند

. کارمند محور هستند و کم‌تر احتمال می‌­رود داوطلب استخدام کنند

خب! حالا که اطلاعات کافی را کسب کردید، دیگر یک شرکت مسئولیت اجتماعی را با سازمان غیرانتفاعی و یا سازمان مردم نهاد اشتباه نمی­‌گیرید. از حالا به بعد اطرافیان‌تان را هم آگاه کنید!

منبع: وب سایت gradaustralia